علائم کمبود ویتامین B12 | نشانه‌های مهم برای سلامت شما

کمبود ویتامین B12 یک بیماری قابل درمان است که اگر به اندازه کافی ویتامین B12 را در رژیم غذایی خود مصرف نکنید یا بدن شما آن را به درستی جذب نکند، اتفاق می‌افتد. کمبود ویتامین B12 می‌تواند علائم فیزیکی، عصبی و روانی ایجاد کند. اما خوشبختانه می‌توان این مشکل را با مصرف داروهای ویتامین B12 درمان کرد. در این مقاله علائم کمبود ویتامین b12 و راه‌های پیشگیری از آن را به طور کامل مورد بررسی قرار خواهیم داد.

کمبود ویتامین B12 چیست؟

ویتامین B12 یک ماده مغذی مهم است که به بدن شما کمک می‌کند سلول‌های عصبی و سلول‌های خونی را سالم نگه دارد. همچنین به بدن شما کمک می‌کند تا DNA، ماده ژنتیکی در تمام سلول‌های شما را بسازد. اما بدن شما ویتامین B12 را به تنهایی نمی‌سازد. برای دریافت ویتامین B12 باید غذاها و نوشیدنی‌هایی مصرف کنید. ویتامین B12 در محصولات حیوانی مانند گوشت، لبنیات و تخم مرغ وجود دارد. همچنین در غذاهای غنی شده مانند غلات خاص، نان و مخمرهای مغذی نیز یافت می‌شود.

اما کمبود ویتامین B12 زمانی اتفاق می‌افتد که بدن شما یا به اندازه کافی ویتامین B12 را دریافت نمی‌کند یا به اندازه کافی ویتامین B12 را از غذایی که می‌خورید برای عملکرد مناسب جذب نمی‌کند. کمبود ویتامین B12 در صورتی که درمان نشود می‌تواند باعث مشکلات جسمی، عصبی و روانی شود.

علائم کمبود ویتامین B12 چیست؟

کمبود ویتامین B12 می‌تواند علائم فیزیکی، عصبی و روانی ایجاد کند. همچنین علائم کمبود ویتامین B12 می‌تواند به کندی ایجاد شود و با گذشت زمان بدتر شود. برخی از افراد نیز ممکن است علیرغم داشتن سطح پایین ویتامین B12 در بدن خود هیچ علامتی نداشته باشند. در زیر علائم و نشانه های کمبود ویتامین b12 ذکر شده اند:

خستگی

یکی از نشانه های کمبود ویتامین b12 که باید آن را جدی بگیرید، احساس خستگی است. سلول‌های بدن شما برای عملکرد صحیح به B12 نیاز دارند. به این ترتیب، داشتن سطوح ناکافی b12 می‌تواند تولید طبیعی گلبول‌های قرمز خون را کاهش دهد، که می‌تواند اکسیژن رسانی را مختل کند و باعث احساس خستگی شود.

پوست رنگ پریده یا زرد

مانند وضعیتی به نام کم خونی ناشی از فقر آهن، کم خونی مرتبط با کمبود B12 نیز ممکن است به دلیل کمبود گلبول‌های قرمز کاملا بالغ و سالم در بدن، پوست شما را رنگ پریده کند. کمبود B12 همچنین می‌تواند باعث بیماری به نام یرقان شود که باعث می‌شود پوست و سفیدی چشم به دلیل سطوح بالای بیلی روبین، رنگ زردی به خود بگیرند.

سردرد

سردرد یکی از شایع‌ترین علائم کمبود ویتامین b12 در بزرگسالان و کودکان است. یک مطالعه در سال 2019 با 140 نفر که نیمی از آنها میگرن را تجربه می‌کردند، نشان داد که سطح B12 خون در شرکت کنندگان مبتلا به میگرن به طور قابل توجهی کمتر بود.

علائم افسردگی

در مورد نشانه های کمبود ویتامین b12 باید بدانید که کمبود B12 با خطر بیشتر ابتلا به افسردگی مرتبط است. داشتن سطوح پایین B12 می‌تواند باعث افزایش سطح اسید آمینه حاوی گوگرد به نام هموسیستئین شود. این ممکن است با افزایش استرس اکسیداتیو، آسیب DNA و مرگ سلولی در بدن، به ایجاد افسردگی کمک کند. علاوه بر علائم افسردگی، سطوح پایین یا کمبود B12 ممکن است منجر به سایر شرایط روانی، از جمله روان‌پریشی و اختلالات خلقی شود.

مشکلات گوارشی

از جمله علائم کمبود ویتامین b12 همچنین می‌توان به مشکلات گوارشی مانند اسهال، حالت تهوع، یبوست، نفخ، گاز و سایر علائم گوارشی اشاره کرد. این مسائل می‌تواند هم بزرگسالان و هم کودکان را تحت تاثیر قرار دهد.

مشکل در تمرکز و اختلال ذهنی

از آنجایی که کمبود B12 بر سیستم عصبی مرکزی تأثیر منفی می‌گذارد، افراد با سطوح پایین یا کمبود B12 ممکن است در تمرکز و انجام وظایف مشکل داشته باشند. بسیاری از مطالعات نیز سطوح پایین B12 را با بدتر شدن عملکرد ذهنی در افراد مسن مرتبط دانسته اند. خوشبختانه، مطالعات نشان می‌دهد که اختلالات ذهنی مربوط به سطوح پایین B12 می‌تواند با درمان کمبود b12 بهبود یابد.

درد و التهاب دهان و زبان

گلوسیت یک اصطلاح پزشکی است که به زبان ملتهب، قرمز و دردناک اشاره دارد. این مسئله می‌تواند ناشی از کمبود B12 باشد. یکی از علائم کمبود ویتامین b12 در افراد این است که گلوسیت می‌تواند همراه با استوماتیت ظاهر شود که با زخم و التهاب در دهان مشخص می‌شود. اگرچه گلوسیت و استوماتیت در افراد مبتلا به کم خونی ناشی از کمبود B12 شایع است، اما می‌توانند بدون کم خونی نیز رخ دهند و یا می‌توانند از نشانه های کمبود ویتامین b12 اولیه B12 باشند.

سوزن سوزن شدن دست و پا

بسیاری از بزرگسالان و کودکانی که کمبود B12 دارند، سوزش یا سوزن سوزن شدن در نواحی خاصی از بدن مانند دست‌ها و پاها را تجربه کرده اند. متأسفانه، این علائم کمبود ویتامین b12 با علائم مربوط به نوروپاتی دیابتی همپوشانی دارد. افراد مبتلا به دیابت که متفورمین مصرف می‌کنند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به کمبود B12 هستند زیرا این دارو می‌تواند جذب ویتامین B12 را در بدن کاهش دهد.

سایر علائم و نشانه های کمبود ویتامین b12

علاوه بر علائم کمبود ویتامین b12 که بالاتر گفته شد، کمبود B12 ممکن است منجر به موارد زیر شود:

• گرفتگی عضلانی و ضعف عضلانی: کمبود B12 بر عملکرد اعصاب حرکتی و حسی تأثیر منفی می‌گذارد که می‌تواند باعث گرفتگی و ضعف عضلانی شود.
• اختلال در هماهنگی: آتاکسی یا اختلال در تعادل و هماهنگی، یک علامت عصبی است که می‌تواند ناشی از کمبود B12 باشد. به این ترتیب، فردی که کمبود B12 دارد ممکن است در راه رفتن و حفظ تعادل مشکل داشته باشد.
• اختلال نعوظ: مردان مبتلا به کمبود B12 ممکن است اختلال نعوظ را در نتیجه افزایش سطح هموسیستئین در بدن تجربه کنند.
• اختلالات بینایی: کمبود B12 ممکن است به دلیل آسیب به عصب بینایی، باعث اختلال در بینایی شود.

علائم کمبود ویتامین b12 در زنان

علائم کمبود ویتامین b12 می‌تواند بین افراد بدون توجه به جنسیت متفاوت باشد. با این حال، این کمبود ممکن است در زمان‌های خاصی مانند دوران بارداری یا قاعدگی بیشتر بر زنان تأثیر بگذارد. کمبود B12 و کم خونی همچنین می‌تواند منجر به ناباروری در زنان به دلیل گلبول‌های قرمز غیر معمول و تعداد کم گلبول‌های سفید و پلاکت خون شود.

روش‌های تشخیص کمبود ویتامین B12

تشخیص کمبود ویتامین B12 ممکن است دشوار باشد زیرا نشانه های کمبود ویتامین b12 همیشه وجود ندارند، یا می‌توانند مشابه سایر کمبودهای تغذیه‌ای باشند. پزشکان معمولاً آزمایش خون معمولی را برای بررسی کمبود ویتامین B12 در افرادی که در معرض خطر ابتلا به آن هستند، توصیه می‌کنند. آزمایشاتی که برای تشخیص کمبود ویتامین B12 صورت می‌گیرند، شمارش کامل خون (CBC) و سطح ویتامین B12 در خون هستند. اگر میزان ویتامین B12 در خون فرد کمتر از 150 در هر میلی لیتر باشد، فرد مبتلا به کمبود ویتامین B12 تشخیص داده می‌شود.

پیشگیری از کمبود ویتامین b12

بیشتر افراد می‌توانند با مصرف غذاها و نوشیدنی‌های حاوی ویتامین B12 از کمبود آن جلوگیری کنند. این موارد عبارتند از:

• محصولات غذایی حیوانی: گوشت قرمز، ماهی، مرغ، تخم مرغ، شیر و سایر محصولات لبنی همگی حاوی ویتامین B12 هستند.
• غذاهای غنی شده: غذاهای غنی شده غذاهایی هستند که دارای ویتامین‌ها و مواد مغذی خاصی هستند که به طور طبیعی ندارند. غذاهای غنی شده شامل برخی از غلات صبحانه، مخمرهای مغذی، شیر گیاهی و نان‌های خاص است.
• مکمل‌های غذایی ویتامین b12: بسیاری از مولتی ویتامین‌ها دارای ویتامین B12 هستند. مکمل‌هایی نیز وجود دارند که فقط ویتامین B12 دارند. از پزشک یا داروساز بخواهید که به شما در خرید انواع مکمل تقویتی کمک کند.

سخن پایانی

کمبود B12 می‌تواند علائم مختلفی از جمله خستگی، سردرد، افسردگی، رنگ پریدگی یا زردی پوست، اختلالات ذهنی و درد و التهاب در دهان و زبان را ایجاد کند. اگر هر یک از نشانه های کمبود ویتامین b12 که در این مقاله ذکر شده را تجربه می‌کنید، مهم است که به یک متخصص مراجعه کنید تا آزمایشات مناسب را انجام دهید و درمان مناسب را دریافت کنید. همچنین اگر قصد خرید قرص ویتامین B۱۲ را دارید، فروشگاه خانه مکمل معتبرترین فروشگاه برای تهیه این دارو است.